Prawo

[Raport] Problemy uczniów przygotowujących się do matury z j. polskiego



Uczniowie, którzy przygotowują się do matury z języka polskiego mają problemy z gramatyką i wypowiedziami pisemnymi, zaległościami i stresem. Nie są natomiast leniwi. Taki obraz malują korepetytorzy, uczestnicy ankiety serwisu e-korepetycje.net.

Można uważać maturzystów za leniwych i mało zdolnych. Tyle tylko, że będzie to pogląd kompletnie niezgodny z rzeczywistością. Na realne problemy trapiące maturzystów wskazują natomiast użytkownicy naszego serwisu.

Oto raport bazujący na odpowiedziach 3922 osób uczących różnych przedmiotów, w tym 463 nauczycieli języka polskiego.

Z korków korzystają ambitni

Wśród uczniów, których korepetytorzy przygotowują do matury, przeważają tacy, którym zależy na lepszym wyniku (58%). Zagrożonych jest mniej - 42%. Proporcje nieznacznie różnią się w przypadku języka polskiego. Także tu przeważają uczniowie, którzy chcą uzyskać rezultat jak najlepszy (57%).

Maturzyści wydają się wiedzieć, że pomoc, która pojawia się zbyt późno, jest mało warta. Większość z nich (ponad 57,5%) przychodzi do korepetytorów na kilka miesięcy przed egzaminem (od 3 do 9). Kolejnych 15% zaczyna pobierać dodatkowe lekcje na rok przed maturą. Z drugiej strony jeden na czterech decyduje się na to w okresie krótszym niż trzy miesiące przed maturą.

Co ważne, sami korepetytorzy wydają się wierzyć w uczniów. Podejmują się przygotowania do matury także wtedy, gdy czasu jest mniej. 63,59% robi to w okresie 1-6 miesięcy przed egzaminem, a jeden na pięciu – w ostatnich tygodniach przed nim.

Gramatyka i inne trudności

Wśród uczniów przygotowujących się do egzaminu z języka polskiego najczęściej powtarzają się problemy, które można określić jako techniczne (takich przypadków jest ponad 37%). Korepetytorzy są w stanie określić, czego konkretnie maturzysta musi się nauczyć i jakie ma braki. Chodzi m.in. o takie kwestie, jak czytanie ze zrozumieniem czy ortografia.

Uczestnicy ankiety zwracają także uwagę na brak słownictwa, znajomości gramatyki i złą wymowę. Wskazują także, że uczniowie mają problemy z dłuższymi wypowiedziami pisemnymi. Słabi maturzyści mają kłopot nawet z budowaniem poprawnych zdań.

Warto zauważyć, że ci, którzy celują w lepsze wyniki, częściej rozwiązują z korepetytorami konkretne problemy. Odsetek uczniów z problemami technicznymi wśród osób zagrożonych wynosi 33%, a wśród pragnących osiągnąć najlepszy wynik – 37%.

Zaległości jako hamulec

Kolejnym wielkim, zdefiniowanym problemem, są zaległości. Na nie zwraca uwagę 9% korepetytorów. Symptomatyczne, że skarżą się na nie częściej ci, którzy przygotowują do matury uczniów zagrożonych (13%) niż tych najlepszych (7%).

Zaległości, na które wskazują uczestnicy ankiety, ciągną się już od gimnazjum. Korepetytorzy twierdzą, że w trakcie nauki w liceum uczniowie nie mieli czasu na nadrobienie braków – musieli przyswajać kolejne partie materiału. Są tacy korepetytorzy, którzy zajmują się przygotowywaniem szczególnie trudnych przypadków. Ci wskazują, że są uczniowie, którzy wręcz „prześlizgnęli się” przez liceum i trzeba ich uczyć w zasadzie od początku.

Systematyczni inaczej

Warto przy tym zwrócić uwagę na kolejny kłopotliwy obszar, czyli systematyczność. Braki w tym zakresie dostrzega 8% wszystkich korepetytorów. Jednak wśród tych, którzy uczą maturzystów zagrożonych, takich przypadków jest prawie 10% (podczas, gdy wśród uczniów dobrych – niespełna 7%).

Tutaj szczególnie problematyczny wydaje się brak wyrobionych nawyków, związanych choćby z powtórkami. Nieumiejętność rozłożenia w czasie nauki prowadzi do nawarstwiania się kolejnych problemów. W efekcie pojawia się stres.

Stres zjada ambitnych

Obawa przed porażką i uzyskaniem kiepskiego wyniku to problem, który pojawia się znacznie częściej wśród uczniów ambitnych (prawie 7%) niż zagrożonych (5%). Niewykluczone, że ci, którzy przystępują do matury po to tylko, żeby ją zdać, przywiązują do jej ostatecznego wyniku mniejszą wagę.

Warto zwrócić uwagę na wypowiedzi uczestników ankiety, w których wskazują rodziców, jako źródło stresu nastolatków. Presja na wynik, nadmierne oczekiwania i postawa, którą można określić jako „wszystko albo nic” utrudniają, zdaniem korepetytorów, naukę.

Czasobrak maturalny

Prowadzi to do pojawienia się problemów z przyswojeniem dużych ilości materiału.

Znacznie częściej zwracają uwagę na ten problem korepetytorzy uczący ambitnych maturzystów (ponad 5%) niż tych gorzej przygotowanych (niecałe 3%). Także na brak czasu skarżą się częściej korepetytorzy uczniów celujących w dobry wynik (6,5% do 5%).

Szczególnie kłopotliwe, zdaniem korepetytorów, jest pogodzenie dążenia do uzyskania jak najlepszego wyniku ze wszystkich przedmiotów. Uczeń wpada wówczas w „błędne koło”, w którym materiału, którego musi się nauczyć, wciąż przybywa. Inaczej niż czasu, który nieubłaganie ucieka.

Koncentracja utrudniona

Uczniowie z problemami gorzej się koncentrują. Na to zwraca uwagę ponad 5% korepetytorów, którzy podjęli się ich przygotowania do matury, i 4% tych, którzy uczą osoby zdolne. Z kolei odwrotna sytuacja jest w przypadku czasu (6,5% do 5%). Prawdopodobnie zakres materiału potrzebny do tego, żeby jedynie zdać maturę jest znacznie mniejszy niż ten wymagany do oceny bardzo dobrej.

Warto na koniec zwrócić uwagę na fakt, że zaledwie niespełna 1% ankietowanych uznał, że uczniowie są leniwi. To znaczy, że maturzyści przykładają się do pracy, tyle że sami nie bardzo wiedzą, jak się do niej zabrać.

Źródło danych:

Materiał przygotowany jest na bazie ankiet przeprowadzonych wśród 3922 korepetytorów z serwisu e-korepetycje.net lub fanów strony https://www.facebook.com/ekorepetycjenet. Spośród nich, 463 osoby udzielają korepetycji z języka polskiego (nie wszyscy odpowiedzieli na otwarte pytanie.