Średniowiecze

Najstarsza poezja polska.

"Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią". Utwór anonimowego autora, powstał w latach 1463 - 1465. Najdłuższy polski wiersz średniowieczny. Utwór rozpoczyna się wstępnym wprowadzeniem odautorskim, w którym autor prosi Boga o pomoc w tworzeniu dzieła. Utwór ma formę dialogu między mistrzem Polikarpem a śmiercią, która ukazała się w kościele z polecenia Boga. (...)

Średniowiecze

Kroniki: Galla Anonima, Wincentego Kadłubka, Janko z Czarnkowa, Jana Długosza.

Kronika - chronologiczny zapis zdarzeń, utwór dziejopisarski o charakterze publicystycznym lub literackim, typowy dla średniowiecza; zawiera opis zdarzeń i wypadków historycznych. Kroniki są najwybitniejszymi tekstami łacińskimi związanymi z polską rzeczywistością i dotyczące polskich dziejów. X/XI w. - Kronika Galla. Autorem jest Gall, cudzoziemiec, przebywający na dworze Bolka Krzywoustego. Kronika ma (...)

Średniowiecze

Dawno zapomniany, choć znany instrument - LIRA KORBOWA

Lira korbowa jest rodzajem mechanicznej fideli, w której smyczek zastąpiony został obracającym się kołem, poruszanym korbą i ocierającym o struny. Trudno dziś przybliżyć czas powstania tego instrumentu. Ponoć korzenie instrumentu sięgają krajów arabskich epoki wczesnego średniowiecza. Wiadomo zaś, że najstarszym źródłem opisującym lirę korbową jest (...)

Średniowiecze

Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy oraz ascety; świętego.

W średniowieczu istniały wzorce osobowe świeckie (rycerza doskonałego i mądrego władcy) oraz religijne (asceci i święci). Dzieła, które konstruowały i propagowały wzory osobowe nazywane są parenetycznymi. Ideał rycerza zawarty jest w \"Pieśni o Rolandzie\". Opowiada ona o bitwie baskijskich górali (pogan) z oddziałami Karola Wielkiego w wąwozie Ronceval. Rycerze ariengardy (...)

Średniowiecze

Legenda o świętym Aleksym

Powstała w V/VI wieku w Syrii. Utwór należy do kręgu literatury hagiograficznej ( żywotopisarstwa). Skomponowany jest zgodnie z regułami gatunku. W prolugu autor objaśnia cel zapisania losów świętego. Przedstawia narodziny bohatera, opisuje jego dzieciństwo i młodość. Aleksy żeni się z Famijana, złożywszy przedtem śluby czystości. W noc poślubną opuszcza rodzinny (...)

 
Średniowiecze

Miłość w literaturze średniowiecznej.

Miłość towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Wywiera ogromne znaczenie w jego życiu. To ona pobudza go do działania, kształtuje jego postawę, skłania do poświęceń. Jest natchnieniem dla artystów i pisarzy. H. Sienkiewicz w powieści "Quo vadis ",której akcja toczy się za panowania Nerona, opisuje dzieje pięknej miłości Winicjusza i cesarskiej zakładniczki (...)

Średniowiecze

Krzyżacy. Historia zakonu do roku 1525

Początków istnienia Zakonu Krzyżackiego powstałego w okresie podejmowanych z inicjatywy papiestwa w XI - XIII w. wypraw krzyżowych dla zdobycia Ziemi Świętej dopatrywać się można w otwarciu około 1130 r. w Jerozolimie hospicjum (schroniska) dla niemieckich pielgrzymów i kupców, obsługiwanego przez braci szpitalników. Po utracie przez krzyżowców w 1187r. Jerozolimy (...)

Średniowiecze

Jak ludzie średniowiecza wyobrażali sobie śmierć i jakie odczucia, skojarzenia,refleksje ona w nich wywoływała ?

śmierć już od tysiącleci jest podstawowym problemem w filozofii, teologii i religioznawstwie. Pytanie o to, czy stanowi ona kres istoty ludzkiej trapi nas od początku istnienia człowieka. Powstało już wiele koncepcji życia pozagrobowego. Niebo i Piekło, Nirwana, Eldorado, czy Pola elizejskie i Tartar to tylko część miejsc, w które dusza (...)

Średniowiecze

Filozofie średniowiecza

Augustynizm – fil.św. Augistyna ukazująca dramat człowieka usytuowanegp pomiędzy istotami wyższymi (aniołami) a zwierzętami. Wg.nauki św. Augustyna człowiek posiada dobrą, nieskażoną duszę i grzeszne ciało. Stały konflikt, jaki toważyszy czlowiekowi, to koniecznośc ciąglego wyboru pomiędzy tym, czego żąda pobożna dusza, a tym, czego pragnie bezwstydne ciało. Augustyn pochwala wieczne, choć niezwykle (...)

Średniowiecze

Bogurodzica

Jest to najstarsza polska pieśń religijna. Dwie pierwsze zwrotki powstały w XIII wieku. Pieśń tę śpiewało polskie rycerstwo idące do walki. W pierwszej strofie wierni zwracają się do Matki Boskiej z prośbą o zjednanie Syna Bożego i zesłanie przez niego łask. Zwrotka druga to także prośba, ale tym razem skierowana (...)