Język polski

Czterej jeźdźcy apokalipsy - omówienie



Postaciami pierwszoplanowym, od których wzięła się nazwa, są czterej „panowie”. Czterech jeźdźców na koniach zabija bezbronnych ludzi, którzy giną od ich broni oraz od kopyt rozpędzonych koni, których nic nie jest w stanie zatrzymać. Pierwszy jeździec, na białym koniu, wyposażony jest w łuk i koronę na głowie, które symbolizują zwycięstwo dobra. Drugi jeździec, na koniu w kolorze ognia, posiada ogromny miecz, który jest symbolem wojny, która obejmie i pochłonie wielu ludzi na całym świecie. Na czarnym koniu podąża trzeci jeździec. Jego atrybutem jest waga, która przedstawia głód wśród ludności całego świata. Czwarty jeździec wygląda trochę inaczej od pozostałych. Zbudowany jest z samego szkieletu i skóry. Jego koń również nie przypomina pozostałych. W przeciwieństwie do trzech pięknych, lśniących, wspaniale zbudowanych z długimi grzywami, ten jest zaniedbany, ma skromną grzywę i jest bardzo wychudzony. Jest koloru „trupio – bladego”. Bronią człowieka – śmierci jest długi, ostry trójząb. Postać ta symbolizuje oczywiście powszechną i wszechobecną śmierć. W dolnym, lewym narożniku dostrzegamy człowieka pożeranego przez dzikie zwierzę. Ta scena pokazuje, że również zwierzęta mszczą się na ludziach. Nad całą sceną mordu widnieje poświata, a nad głowami katów leci anioł. Twarze zabijanych wydają się prosić o ocalenie, lecz nie robi to najmniejszego wrażenia na jeźdźcach Apokalipsy. Według obrazu Durera nikt nie przeżyje, wszyscy zostaną unicestwieni, czy to od miecza, czy od głodu, czy zabici morem lub przez dzikie zwierzęta. Obraz Bruegela również przedstawia cierpienia ludzi, tym razem zabijanych przez bezwzględnych kościotrupów. Całe armie zombi napierają na ludzi, aby ich unicestwić. W środku ich formacji jest metalowa klatka, do której stłaczani są ludzie. Nieliczne osoby próbują się bronić, lecz i tak, prędzej czy później, giną z rąk zabójców. Po lewej stronie widać „szkieletorów” odzianych w białe płachty, mające symbolizować niewinność. Ów postacie trzymają krzyż, który najprawdopodobniej jest ich symbolem, widać go na tarczach oraz na pokrywie zamykającej klatkę z ludźmi. Poniżej pojawia się wychudzony koń i jeździec, podobni do tych opisywanych przez Św. Jana, jako „czwarta pieczęć”. W prawym górnym narożniku dostrzegamy zombi, który ucina głowę jakiemuś śmiertelnikowi oraz ciało innego wiszące na szubienicy. W oddali widzimy dym unoszący się nad palonymi miastami i wsiami. Niżej całe zastępy katów maszerują w kierunku kolejnych osad, aby zgładzić ich mieszkańców, a budynki zrównać z ziemią. Postacie zabijanych ludzi, w przeciwieństwie do tych ze szkicu Durera, nie posiadają twarzy. Bruegel chciał przez to pokazać i uświadomić nam, że tymi ludźmi możemy być my sami.