Średniowiecze

Ideał rycerza sredniowiecznego!!!



Zastanawiamy się nieraz, czym jest ideał; czy ktoś taki istnieje... Dążymy do ideału, staramy się być autorytetem. Nie jest to jednak problem współczesny, a mający swoje początki w dalekiej przeszłości. Już średniowieczna kawaleria wykreowała obraz idealnego, można by powiedzieć – nieskazitelnego wręcz rycerza. Postać nad wyraz wyidealizowana, niemożliwa; czy może prawdziwa? Przedstawiany w literaturze obraz ideału rycerza w średniowieczu: świetnego jeźdźcy i wojownika, a zarazem człowieka honorowego, stał się wzorcem do naśladowania. Jednocześnie wielu wojowników dążących do owego ideału wsławiło się bohaterskimi czynami, do których wielokrotnie sięgali pisarze oraz artyści. Najwybitniejszym niewątpliwie rycerzem w historii Polski jest Zawisza Czarny z Garbowa, herbu Sulima. Ten sławny wojownik był z pewnością wzorem cnót rycerskich. Na wieść o wojnie z Krzyżakami wrócił do kraju, aby odznaczyć się w Bitwie pod Grunwaldem. Po kilku wiekach jego osoba pojawiła się w dramacie Stanisława Wyspiańskiego pod tytułem „Wesele”. Polskie przysłowie „Polegaj jak na Zawiszy” przypomina nam o poczuciu odpowiedzialności, a także wartości rycerskiego słowa. Związek Harcerstwa Polskiego zamieścił tę myśl w jednym z punktów Prawa Harcerskiego: „Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy.”. Ważnym utworem dla literatury średniowiecznej jest „Pieśń o Rolandzie”, która opowiada o losach hrabiego Rolanda, paladyna króla Karola Wielkiego. Był to człowiek honorowy, broniący wiary chrześcijańskiej. Wolał poświęcić swe życie w godnej rycerza walce z Saracenami, niż stchórzyć i wycofać się. Cechowały go dzielność oraz lojalność wobec seniora. Kolejną ważną postacią był Tristan z legendy spisanej przez Bediera pod tytułem „Dzieje Tristana i Izoldy”. Historia ta głosi, iż młody mężczyzna, siostrzeniec, a zarazem poddany króla Marka stoi przed koniecznością dokonania trudnego wyboru. Młodzieniec musi zdecydować, czy związać się z ukochaną – żoną Marka, czy też zostać lojalnym wobec władcy. Dzielny i prawy rycerz okazuje się godnym zaufania wasalem i pokornie rezygnuje z walki o Izoldę. Należałoby wspomnieć również o królu Arturze, który stał się władcą, kiedy wyciągnął legendarny miecz wbity w głaz. Podczas walki z rycerzem znad strumienia wykazał się niezmierną godnością, a także przestrzeganiem kodeksu rycerskiego. Choć pokonał przeciwnika, to nie zabił go, a nawet uratował mu życie. Szlachetność i wielkoduszność – to cechy Juranda ze Spychowa – kolejnego średniowiecznego bohatera. Jego losy zostały opisane w powieści Henryka Sienkiewicza pod tytułem „Krzyżacy”. Choć autor nie żył w owych czasach, bardzo wiarygodnie przedstawił rycerskie dzieje. Wielkie serce Juranda jest widoczne w scenie, gdy darowuje on życie jednemu ze swych oprawców. Ten rzadko spotykany gest świadczy o dużej rycerskości. Do rzadkości należały rycerze – kobiety. Jedną z nich była tytułowa bohaterka „Grażyny” Adama Mickiewicza. Wbrew sprzeciwom męża – księcia Litwy, walczyła w przebraniu Czarnego Rycerza. Choć zginęła na polu walki, została po niej pamięć osoby patriotycznej, odważnej oraz honorowej. Historia oraz literatura znają jeszcze jeden przykład walecznej kobiety żyjącej zgodnie z kodeksem rycerskim. Nazywali ją Joanną d’Arc. Niespełna siedemnastoletnia dziewczyna przewodziła oddziałem francuskim w czasie wojny z Anglikami. Została ona poddana sądowi inkwizycji, a następnie spalona na stosie. W roku 1920 roku odbył się proces jej kanonizacji. Ciekawe losy tak młodej, odważnej, a także głęboko wierzącej dziewczyny stały się częstym tematem sztuki. Znany pisarz, Mark Twain napisał poemat biograficzny pod tytułem „Wspomnienia osobiste o Joannie d’Arc”. Polski malarz Jan Matejko również zafascynowany postacią Dziewicy Orleańskiej namalował obraz pt. „Joanna d’Arc”. Natchnęła ona także wspaniałego, rosyjskiego kompozytora Piotra Czajkowskiego do stworzenia opery. Jestem przekonana, że w powyższej pracy udowodniłam istnienie niemal idealnych rycerzy w historii, literaturze oraz sztuce. Z pewnością byli to ludzie szlachetni, godni szacunku, honorowi, odważni, dzielni oraz niezawodni. Sądzę, że również ludzie współcześni powinni brać przykład z wymienionych w tejże rozprawce bohaterów.

prace autoryzowano lub edytowano: 16.02.2004 o: 21:37:07