Historia

Napoleon a sprawa polska .



W?ród ważnych spraw epoki napoleońskiej miejsce wybitne, chociaż nie naczelne, zajmowała bez wštpienia kwestia polska. Stanowiła trudny, jeden z najbardziej aktualnych i specyficznych problemów w ówczesnych przemianach polityczno-społecznych modelu narodu, a zwłaszcza w europejskiej polityce międzynarodowej. Decyzje podjęte przy kolejnych trzech rozbiorach szlacheckiej Rzeczypospolitej oznaczały największy i najtrwalszy sukces polityki ekspansji skierowanej przeciw jednemu z członków "rodziny państw cywilizowanych" w momencie, gdy publicy?ci i pisarze głosili wła?nie potrzebę harmonijnej współpracy między państwami. Społeczeństwo polskie, które zaczynało dopiero zdobywać nowoczesnš ?wiadomo?ć narodowš, zostało podzielone i podane obcemu panowaniu. Nastšpiło to w chwili narodzin ruchów narodowych, które - zdopingowane sukcesami angielskich kolonii północno-amerykańskich, a zwłaszcza zrewolucjonizowanego i zmodernizowanego narodu francus - duża rola polskich formacji zbrojnych na obczy?nie, u boku państw uznawanych za głównych sojuszników polskiej sprawy Efektem takiej postawy było utworzenie Legionów Polskich przez genrała Jana Henryka Dšbrowskiego we Włoszech (1797) i generała Karola Kniaziewwicza nad Renem (1799). Stanowiły one z jednej strony konsekwencję dawniejszych pomysłów a zarazem można w nich dostrzec poszukiwanie nowych form i możliwo?ci dšżeń narodowowyzwoleńczych, nowego miejssca dla sprawy polskiej po zagładzie państwowo?ci polskiej. Przywódcy polskich dšżeń niepodległo?ciowych stopniowo uczyli się sami trudniej sztuki lokowania sprawy polskiej w całokształcie stosunków europejskich, a także podejmowali wielki wysiłek uczenia sprawy polskiej polityków europejskich, przypominania o jej istnieniu. W pierwszym dziesięcioleciu porozbiorowym wszelkie polskie inicjatywy zmierzajšce ku podważeniu dzieła rozbiorowego kończyły się pełnš klęskš. Mimo zabiegów polskiej emigracji