Historia

Powstanie Kościuszkowskie 1794 r.



Inicjatywa insurekcji wyszła z kręgów patriotycznej emigracji przebywającej w Saksonii od końca rosyjsko-polskiej wojny 1792r. Gdy II rozbiór okazał się faktem, działacze ci zwrócili się w stronę Francji, licząc na jej bezpośrednią pomoc oraz na skłonienie przez nią Szwecji i Turcji do wystąpień. Reakcje Francji zmieniały się w zależności od tego, które ugrupowanie znajdowało się u władzy: w rezultacie jednak jakobini nie udzielili powstaniu żadnej pomocy. Wpływy francuskie w Stanbule spowodowały za to , że Turcja przygotowywała się do nowej wojny z Rosją, co częściowo upodobniło sytuację międzynarodową do znanej z lat 1768-1774 i 1787-1792. na terenie kraju spisek zawiązał się wiosną1793r. Przyczyną odraczania daty wystąpienia był niedostateczny stopień przygotowań. Ostatecznie termin wybuchu wybrano pod wpływem zarządzonej redukcji regularnego wojsk koronnego i litewskiego oraz na skutek aresztowań w szeregach konspiracji warszawskiej.

Kalendarium powstania kościuszkowskiego 1794 r.

12 marca- wystąpienie bryg. Antoniego Madalińskiego

24 marca- przysięga Tadeusza Kościuszki na Rynku Głównym w Krakowie

4 kwietnia- bitwa pod Racławicami

17-18 kwietnia- insurekcja warszawska- klęska Rosjan

22 kwietnia- wybuch powstania w Wilnie

maj- wkroczenie armii pruskiej na ziemie polskie, w porozumieniu z Rosją

czerwiec- porażka Kościuszki w bitwie z wojskami rosyjskimi i pruskimi pod Szczekocinami

13 lipcz- 5 września- oblężenie Warszawy przez armię prusko-rosyjską, kapitulacja Wilna przed wojskami rosyjskimi, antypruskie powstanie w Wielkopolsce, wyprawa gen. Jana Hehryka Dąbrowskiego do Wielkopolski.