Tragifarsa kołtuńska, jak nazwała swój dramat autorka, nie figuruje w rejestrze gatunków. Jest to zestawienie dwóch krańcowych gatunków. W tragedii bohater zostaje postawiony przez los wobec konieczności dokonania wyboru pomiędzy dwiema równie umotywowanymi, ale sprzecznymi ze sobą racjami. Farsa natomiastto typ komedii opierającej się na humorze sytuacyjnym, który nie ma (...)
1. Bohater zbiorowy - cała wieś (tak jak w "Panu Tadeuszu" - epopei narodowej). 2. Czas powtarzalny, święty, wieczny. Powtarzalny - cykliczny, nie można go cofnąć ani zatrzymać; pory roku regulują życie chłopów. Święty, bo niezmienny, niezależny od niczego - jedyna wartość, która się nie zmienia; obrzędowy rok kościelny wyznacza (...)
Stefan Żeromski Nowele - bardzo dokładne i drastyczne opisy zdarzeń (zabicie powstańca w "Rukiw", cierpienie matki w "Zimie", ukazywanie ciemnych stron człowieka w "Rukiw"), pokazywanie degeneracji fizycznej, psychicznej i moralnej (bicie żony w "Zmierzchu"), brak komentarza - treść ma wstrząsnąć czytelnikiem - dlatego jest tak drastyczna, podkreślenie beznadziejności chłopskiej egzystencji, (...)
"Doktor Piotr" - problem moralny wynika z konfliktu pokoleń, innych warunków wychowania i niezrozumienia. Ojciec okrada robotników, lecz nie uważa tego za niesłuszne - uważa ich za istoty niższego rzędu - za te pieniądze opłaca naukę syna. Wykształcony syn, oburzony postępowaniem ojca, nie mogąc przejść nad tym do porządku (...)
Ukazanie się "Ludzi bezdomnych" (1899) stało się wydarzeniem literackim i ideowym. Powieść ta ugruntowała pozycję pisarza, od momentu jej wydania cieszyła się wielką popularnością. Stefan Żeromski w niezwykle staranny sposób przygotowywał się do jej pisania, m.in. zbierał materiały o domu noclegowym "Chateau Rouge" w Paryżu. Ważną rolę odegrał też jego (...)
. "Wesele" - chłopi garną się do polityki, chcą się interesować krajem, ale są zacofani i nie mogą być równorzędnym partnerem dla inteligencji. Chcą się do niej zbliżyć, ale ta boi się ich. Gotowi do działania, czekają na wodza - chcą aktywnie uczestniczyć w powstaniu. Gdy inteligencja zawodzi, czują, że (...)
Powieść Reymonta podzielona jest na cztery części: Jesień, Zima, Wiosna, Lato. Podział taki podkreśla związek życia ludzkiego z naturą, jego ciągłość i trwałość, a jednocześnie jego dynamiczność, jego nieustanne zmiany, które zawsze się dokonują mimo odwiecznego porządku. Tytuł odzwierciedla dokładnie treść utworu, bowiem jego bohaterem są chłopi, ich życie (...)
Określany jako "sumienie narodu", Stefan Żeromski w nowelach zajmuje się obroną pokrzywdzonych, troszczy się o dobro publiczne, lituje się nad biednymi i nieszczęśliwymi. W nowelach dotyczących powstania zajmuje się losami pojedynczych ludzi, przedstawia ich osobiste tragedie. Poprzez naturalistyczne obrazy bez komentarza porusza czytelnika, wzbudza żal i zainteresowanie dolą chłopa. Losy (...)
W powieści "Syzyfowe prace" (1898) Stefan Żeromski ukazał perfidię i okrucieństwo systemu ucisku i wynarodowienia, stosowanego przez carat, a zarazem nowe narodziny patriotycznego oporu i dążeń narodowo-wyzwoleńczych. Swobodne przetworzenie materiału wspomnieniowego pozwoliło pisarzowi zamknąć w "Syzyfowych pracach" dwie przenikające się wzajemnie prawdy realistyczne - jedną, powszechnie sprawdzalną i powtarzalną, o (...)
Tematem tego opowiadania jest wątek powstania styczniowego - ukazanie śmierci powstańca. Żeromski demaskuje mit o powstaniu - wspólnej walki szlachty i chłopów, wskazuje klęskę powstania styczniowego - to był czyn, który był na nią skazany, bo nie jednoczył ludzi. Winrych wybiega w przyszłość - dopiero po klęsce ludzie będą znajdowali (...)
