Język polski jest dość młody, zwłaszcza w piśmie (ok. 700 lat), ale nawet tak krótki czas zatarł wiele śladów polskiej literatury, ostało się tylko kilka bardzo sędziwych pism: Bogurodzica stanowi bardziej zapis języka, niż zabytek piśmiennictwa, gdyż jak się uważa, została spisana dopiero w kilkadziesiąt lat od powstania. W XIV i XV wieku pojawiają się dwa zbiory kazań, jedne Świętokrzyskie, których papier zistał ponownie wykorzystany na okładkę innego rękopisu; zostały one odnalezione kilka wieków później w bibliotece petersburskiej; te kazania skierowane były raczej do ludzi bardziej wykształconych; drugi zbiór adresowany bardziej do ludzi prostych, zwany jest gnieźnieńskimi; oba te zbiory stanowią cenne źródło informacji o rozwoju języka polskiego. Jest również druga pieśń religijna, porównywana z "Bogurodzicą" - "Lament świętokrzyski", która opowiada o użalaniu się Matki Boskiej pod krzyżem umęczonego Chrystusa; są także dwa psałterze: floriański i puławski oraz większy utwór, tzn. Biblia królowej Zofii. Trzeba jeszcze wspomnieć o pojawiających się nazwach geograficznych terenów polskich, pochodzące z IX wieku i występujących w tekstach łacińskich ("Geograf Bawarski" który opisuje średniowieczną Europę; "Dagome index" które jest oddaniem Państwa Polskiego pod opiekę Kościoła; Kroniki Thietmara, które opisują wojny polsko-niemieckie); ważnym zabytkiem jest też pierwsze całe zdanie po polsku z Księgi Henrykowskiej, opisującej dzieje klasztoru.