MATURA 2023

Rola duchów, widm i zjaw w utworach literackich. Omów zagadnienie na podstawie Wesela Stanisława Wyspiańskiego.



Rola duchów, widm i zjaw w utworach literackich jest często fascynującym i tajemniczym elementem, który nadaje tekstom specyficzny klimat i głębię. Stanisław Wyspiański w swoim dramacie "Wesele" również sięgnął po ten motyw, wykorzystując go w celu uwydatnienia ważnych tematów i ukazania ukrytych wymiarów rzeczywistości.
W "Weselu" duchy, widma i zjawy mają symboliczne znaczenie i stanowią metaforę przeszłości, która wpływa na teraźniejszość. Kontekstem utworu jest polska wieś i jej tradycje, które są głównym tłem dla rozgrywającej się historii. Duchy przodków, jak np. Ksiądz Piotr, wciąż obecne w świadomości bohaterów, przypominają o istocie polskości i wartościach, które kształtują tożsamość narodową. Ich obecność ma na celu przypomnienie o dawnych ideałach, które mogą pomóc w zrozumieniu współczesnych problemów i wyborów.
Wyspiański ukazuje również obecność duchów i widm jako wynik ludzkich grzechów, win i tajemnic. Przez postać młodej Wandy, która umiera przed ślubem, autor ukazuje tragiczne skutki decyzji podejmowanych przez bohaterów. Widmo Wandy, powracając na wesele, jest ostrzeżeniem przed powtórzeniem błędów przeszłości i konfrontacją z konsekwencjami swoich czynów.
Motyw duchów, widm i zjaw ma również funkcję komediową, której celem jest rozluźnienie atmosfery i urozmaicenie akcji. Przykładem jest postać Zosi, która jako duch pojawia się w różnych momentach, by przynieść humor i podkreślić absurdy i niezrozumienie między bohaterami.
Wyspiański używa tego motywu również w celu stworzenia metaforycznych obrazów emocji i stanów ducha. Duchy i widma reprezentują różne aspekty ludzkiej psychiki, od tęsknoty i melancholii, po gniew i żal. Przez ich obecność, autor ukazuje wewnętrzne konflikty bohaterów i złożoność ludzkiej natury.
Podsumowując, rola duchów, widm i zjaw w "Weselu" jest wielowymiarowa. Stanisław Wyspiański wykorzystuje ten motyw jako metaforę przeszłości i polskiej tożsamości, ostrzeżenie przed powtarzaniem błędów, źródło humoru oraz obraz emocji i psychiki bohaterów.Dzięki temu, czytelnik otrzymuje głębszy wgląd w kondycję ludzką i staje się świadomy, że przeszłość ma wpływ na teraźniejszość, a nasze decyzje i wybory mają konsekwencje. Duchy, widma i zjawy są więc narzędziem literackim, za pomocą którego Wyspiański ukazuje różne aspekty ludzkiego doświadczenia.
Przez obecność duchów, widm i zjaw Wyspiański ukazuje, że przeszłość nieodłącznie wpisuje się w teraźniejszość i kształtuje nasze życie. Wszystkie te postacie zmarłych przodków są obecne na weselu, ponieważ to one tworzą fundament polskiego społeczeństwa i tradycji. Wyspiański poprzez tę symbolikę podkreśla wagę pamięci historycznej i dziedzictwa kulturowego.
Dodatkowo, obecność duchów i widm pełni również funkcję moralną. Przez ich interakcje z żyjącymi bohaterami, autor ukazuje konfrontację z winą, tajemnicami i ukrytymi pragnieniami. To stanowi nie tylko elementy fabuły, ale również podkreśla konieczność odpowiedzialności za własne czyny i skutki, które mogą przynieść.
Wyspiański wykorzystuje również duchy, widma i zjawy jako narzędzie artystyczne, które wzbogaca tekst poprzez wprowadzenie elementu nadprzyrodzonego i magii. Te niezwykłe postacie tworzą specyficzną atmosferę, która angażuje czytelnika i pozwala mu zanurzyć się w świat utworu.
Podsumowując, motyw duchów, widm i zjaw w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego pełni wiele funkcji. Jest symbolem przeszłości, moralnym ostrzeżeniem, elementem artystycznym i narzędziem do ukazania wewnętrznych konfliktów i emocji bohaterów. Dzięki temu motywowi czytelnik może zgłębić złożoność ludzkiej natury i refleksyjnie spojrzeć na świat i własne życie.