Rzekę tworzą wody z opadów atmosferycznych, topniejących śniegów i lodowców. Woda w rzekach ulega odnowieniu co 10-11 dni. Rzeki mają duży wpływ na modelowanie powierzchni Ziemi. Modelowanie odbywa się poprzez:
• żłobienie - erozja podłoża
• przenoszenie - transport materiału
• osadzanie - akumulacja naniesionego materiału
Siła erozji rzecznej jest uzależniona od ilości wody w rzece i szybkości jej przepływu (zdecydowanie różnej w biegu górnym, środkowym oraz dolnym), masy i rozdrobnienia transportowanego materiału skalnego, a także od budowy geologicznej podłoża. Rzeki dokonują erozji wgłębnej, wstecznej oraz bocznej. Erozja wgłębna polega na pogłębieniu części dna przez uderzenia i zawirowania wody niosącej gruby materiał skalny oraz liniowym pogłębieniu dna w wyniku tarcia transportowanymi skałami. Erozja wsteczna polega na podcinaniu progów wodospadów i potoków górskich przez wody i materiały skalne, ulegające zawirowaniu u ich podstawy. Ten typ erozji występuje często w działalności niszczącej rzek górskich i wyżynnych. Postępująca erozja wsteczna prowadzi do przecięcia działu wodnego i zajęcia dorzecza rzeki sąsiedniej. Erozja boczna sprowadza się do podcinania i rozmywania brzegów rzeki. Jest widoczna szczególnie w krętych korytach, gdzie następuje szybkie przemieszczanie się nurtu rzecznego. Jej rezultatem są zakola rzeczne (meandry), które z czasem - w okresach przyboru wody - mogą zostać odcięte akumulowanym materiałem skalnym. Rzeka zatem wyprostuje swój bieg, pozostawiając starorzecze. Erozja wgłębna rzeki jest najbardziej intensywna w jej biegu górnym. Jej charakterystycznym wytworem są doliny rzeczne mające kształt litery V. W biegu środkowym i dolnym pogłębienia korytka jest słabsze, chociaż zachodzi, aż do osiągnięcia przez rzekę podstawy erozyjnej, czyli poziomu rzeki głównej, jeziora lub morza. W biegu środkowym rzeki bardziej widoczne jest erozja boczna. W biegu dolnym erozja jest, nieznaczna, co umożliwia akumulowanie transportowanego materiału skalnego.
Akumulacja zachodzi na większości odcinków koryta rzeki: Najbardziej widoczna jest jednak u jej ujścia, gdzie siła transportowa wody jest nie znaczna.