Geografia

Walory turystyczne gminy Głuchołazy



Jednymi z najistotniejszych walorów turystycznych gminy Głuchołazy są jej walory krajobrazowe i przyrodnicze. Na piękny krajobraz okolicy składają się przede wszystkim znajdujące się tutaj wzniesienia tworzące Góry Opawskie. Najwyższym z nich jest Biskupia Kopa (889 m n.p.m.), z której rozciąga się przepiękny widok z jednej strony na okolice Głuchołaz i znajdujące się niedaleko jezioro Nyskie i Otmuchowskie, a z drugiej strony na wyższe, leżące już w Czechach Góry Jeseniki z najwyższym szczytem Praded (1492 m n.p.m.). Na szczycie tym znajduje się turystyczne przejście graniczne, wieża widokowa oraz górskie schronisko PTTK. W bezpośrednim sąsiedztwie Biskupiej Kopy znajdują się jeszcze inne wzniesienia tj. Srebrna Kopa (785 m n.p.m.), Góra Zamkowa (571 m n.p.m.) i Szyndzielowa (538 m n.p.m.), tworząc zalesiony masyw górski, stwarzający dogodne możliwości do uprawiania turystyki górskiej pieszej, jak i rowerowej. Innym charakterystycznym punktem okolicy jest masyw Góry Parkowej (Góra Chrobrego) złożony z trzech szczytów: Przedniej Kopy (467 m n.p.m.), Średniej Kopy (543 m n.p.m.) i Tylnej Kopy (527 m n.p.m.), które tworzą grzbiet o długości 5 km, gdzie można wędrować po oznakowanych szlakach pieszych, jak również uprawiać kolarstwo górskie. Innymi krajobrazowo atrakcyjnymi miejscami są np.: Dolina Złotego Potoku, która między Jarnołtówkiem a Pokrzywną znacznie się zwęża, tworząc malowniczy przełom na długość ok. 4 km, Dolina Bystrego Potoku o długości ok. 4 km, ostro i malowniczo wcinająca się w zbocze Biskupiej Kopy, przełom rzeki Białej Głuchołaskiej o długości ok. 2,5 km. Ze względu na dużą wartość oraz atrakcyjność krajobrazu w roku 1988 został utworzony Park Krajobrazowy „Góry Opawskie” wchodzący w skład Opolskich Parków Krajobrazowych, zajmujący powierzchnię 4625 ha, z czego znaczna część leży na terenie gminy Głuchołazy. Góry Opawskie zasługują na szczególną uwagę jako obszar o swoistym stylu budowy geologicznej i występowaniu tu rzadkich minerałów i kruszców, co łączyło się z poszukiwaniem i eksploatacją złóż, głównie złota. Na terenie gminy Głuchołazy znajduje się kilka stanowisk promowanych jako pomniki przyrody nieożywionej ważnych dla dokumentacji zdarzeń geologicznych i celów dydaktyczno – krajobrazowych stanowiących również przyrodnicze atrakcje turystyczne. Są to: ˇ sztolnia po eksploatacji złota znajdująca się przy promenadzie wzdłuż rzeki Białej Głuchołaskiej w części zdrojowej miasta Głuchołazy, ˇ grupa odsłonięć warstw skalnych o pow. 2000 m2, wysokości do 15 m, przy szosie prowadzącej z Jarnołtówka do Pokrzywnej, ˇ grupa odsłonięć warstw skalnych w kształcie ambony skalnej o pow. 100 m2 i wysokości 2 m przy niebieskim szlaku turystycznym w drodze z Jrnołtówka na Biskupią Kopę nazwana „Karlikami”, ˇ kamieniołom po eksploatacji łupków – „Gwarkowa Perć” – przy ścieżce dydaktyczno - przyrodniczej prowadzącej wzdłuż Bystrego Potoku na Biskupią Kopę, ˇ kompleks odsłonięć skalnych o nazwie „Karolinki”, stanowiących północną krawędź przełomowej doliny Złotego Potoku, ˇ malowniczo usytuowany na dnie kamieniołomu staw „Żabie Oczko” o pow. 600 m2, okrążony stromymi do 16 m wysokimi ścianami. Ważnym atutem rejonu jest jego flora. Zwarte kompleksy leśne rozpostarte na zboczach gór stanowią atrakcyjne środowisko dla uprawiania turystyki aktywnej. Istotnym walorem przyrodniczym są występujące na terenie Parku Krajobrazowego gatunki roślin częściowo i całkowicie chronionych oraz dwóch gatunków znajdujących się na „Czerwonej liście”. Są to m. in. buławik mieczolistny, dziewięćsił bezłodygowy, szarotka norweska, storczyki, lilia złotogłów, kłokoczka południowa. Niezwykle bogata i różnorodna jest fauna okolic Głuchołaz. Duży wpływ na taki stan ma zróżnicowane ukształtowanie powierzchni i znaczny udział zwartych kompleksów leśnych. Interesującymi z punktu widzenia występowania rzadkich form zwierzęcych są sztolnie po eksploatacji złota, gdzie żyje wiele ciekawych gatunków bezkręgowców jak również bardzo rzadkie chronione gatunki nietoperzy. Do innych ciekawych gatunków zwierząt występujących w okolicach Głuchołaz należą: popielica – gryzoń będący na wymarciu, piżmak, gniewosz plamisty, rzekotka drzewna, traszki górskie. W Górach Opawskich żyje 107 gatunków ptaków. Są wśród nich rzadki bocian czarny, kruk, zimorodek, pluszcz, pliszka górska, puszczyk, kilka gatunków dzięciołów, orzechówka, krzyżodziób, pełzacz leśny. W związku z występowaniem w Górach Opawskich tak wielu okazów chronionej rzadkiej flory i fauny, jak również miejsc interesujących ze względów geologiczno – przyrodniczych, utworzono trzy rezerwaty przyrody: „Las Bukowy”, „Cicha Dolina” i „Nad Białką”, o łącznej powierzchni ok. 83 ha. Niezwykle istotnym walorem jest klimat rejonu Gór Opawskich, który jest łagodny, ciepły i w miarę wilgotny, bez nagłych zmian pogody, co sprzyja turystyce i wypoczynkowi. Klimat ten od kilku stuleci jest uważany za leczniczy, co miało swoje odzwierciedlenie w szybko rozwijającym się tutaj w XVIII i XIX w. lecznictwem uzdrowiskowym. Leczono tu głównie schorzenia układu oddechowego, nerwowego, krążenia. Obecnie na terenie miasta Głuchołazy znajdują się dwa szpitale głuchołaskiego ZOZ - u z takimi oddziałami jak m. in. rehabilitacja kardiologiczna, przeciwgruźliczy czy psychosomatyka oraz Szpital Specjalistyczny MSWiA z oddziałami pulmonologicznym i rehabilitacji kardiologicznej. Dużym atutem części zdrojowej Głuchołaz jest Park Zdrojowy położony na zboczach Góry Parkowej o powierzchni 18 ha z licznymi ścieżkami spacerowymi i Leśną Muszlą Koncertową. Na zboczach Góry Parkowej występują słabo zmineralizowane źródła wody pitnej, które podnoszą walory uzdrowiskowe miasta. Korzystny jest również układ urbanistyczny miasta, w którym część zdrojowa oddzielona jest od centrum i części przemysłowej. Wszystkie te czynniki sprawiają, że Głuchołazy zasługują na miano uzdrowiska. Walory przyrodnicze i krajobrazowe wraz z istniejącym zagospodarowaniem turystycznym czynią z Gór Opawskich niezwykle atrakcyjne miejsce do wypoczynku, jak również dla uprawiania turystyki pieszej, rowerowej i narciarskiej. Dla turystów wędrujących po górach wyznakowano 77 km szlaków turystycznych pieszych. Najdłuższym z nich jest szlak czerwony, biegnący z Głuchołaz przez Górę Parkową Jarnołtówek, Biskupią Kopę do Prudnika. Szlak ten umożliwia poznanie najważniejszych atrakcji Gór Opawskich. W obrębie Góry Parkowej występują jeszcze dwa szlaki: niebieski i żółty. Idąc szlakiem niebieskim (6,3 km) zobaczyć można kaplice stacji Drogi Krzyżowej. Jest to szlak spacerowy dość łatwy. Szlak żółty (5,1 km) zwany „Szlakiem Złotych Górników” biegnie przez tereny dawnego górnictwa złota oraz przez szczyt Przedniej Kopy. Szlaki żółty i niebieski występują również w obrębie Biskupiej Kopy. Szlak żółty (12 km) jest najpopularniejszym szlakiem dojściowym do schroniska PTTK na Biskupiej Kopie. Biegnie on z Pokrzywnej z ośrodka PTTK przez przełęcz pod Zamkową Górą do schroniska, skąd można zejść przez Bukową Górę do Jarnołtówka. Szlak niebieski (10 km) zwany „Szlakiem Przełomu Złotego Potoku” jest jednym z najbardziej malowniczych. Biegnie on z Jarnołtówka przez występy skalne zwane Karolinkami, skąd rozciąga się piękny widok na Dolinę Złotego Potoku, dalej przez Olszak (453 m n.p.m.), gdzie znajduje się w dawnym kamieniołomie staw zwany Morskim Oczkiem, aż do Pokrzywnej. W Pokrzywnej, przechodząc przez ośrodek PTTK, szlak wchodzi na zbocza Biskupiej Kopy. Przechodzi on przez ciekawe miejsce zwane „Gwarkową Percią”, gdzie na turystów czeka wspinaczka po 35 stopniowej drabince przymocowanej pionowo do urwiska skalnego. W dalszej części trasy przechodzi się przez tzw. „Piekiełko” – dawny kamieniołom. Poza wyznaczonymi szlakami turystycznymi pieszymi funkcjonują w Górach Opawskich znakowane ścieżki przyrodniczo – dydaktyczne, które pozwalają zapoznać się z dużą różnorodnością geologiczną i gatunkową flory i fauny. W Górach Opawskich istnieją również wspaniałe warunki do uprawiania turystyki rowerowej zarówno dla rowerów turystycznych jak i rowerów górskich, z którymi można zdobyć najwyższy szczyt Gór Opawskich – Biskupią Kopę (889 m n.p.m.). Do atrakcji turystycznych sezonu letniego w Górach Opawskich należy pięknie położone Kąpielisko Leśne w Pokrzywnej. Zimą można uprawiać narciarstwo biegowe i zjazdowe. Na zboczach Biskupiej Kopy znajduje się orczykowy wyciąg narciarski (300 m), a gęsta sieć dróg leśnych daje możliwość uprawiania narciarstwa biegowego