Współczesność

Opowiadania Tadeusza Borowskiego - koniec starego świata wartości (moralność).



Tadeusz Borowski to poeta z pokolenia kolumbów. Należał do ocalonych z pożogi wojennej. Jego debiut nastąpił podczas okupacji. Był on więźniem Oświęcimia a później obozu w 3 Rzeszy, gdzie doczekał się wyzwolenia w klika lat po tym popełnia samobójstwo. Swój sąd pragnę oprzeć na opowiadaniach pt.: "Proszę państwa do gazu", "Dzień na Harmenzach", "U nas w Auschwitzu". W tych obu utworach opisany jest świat, gdzie patrzy się pod kątem praktyczności, przydatności, możliwości uratowania życia. Wielką siłą, która niszczy czł. jest głód. To on każe niszczyć, zabijać, kraść. Głód działa destrukcyjnie. Druga siła, która kieruje życiem czł. to nadzieja. Trzecia siła destrukcyjna to strach. W obozie przeżywają najsilniejsi. Kierują się oni zasadą, że kto silniejszy ten lepszy. Borowski ukazał obóz, w którym da się przeżyć. Ale płaci się za to wysoką cenę. Czł. staje się zły i zanikają u niego dawne dobre cechy. Te opowiadania ukazują kolejne piętra spadania czł. na dno. Zachowanie więźniów wynikało z systemu stworzonego przez hitlerowców. W realiach obozowych przegrywają i zanikają takie wartości, jak: solidarność międzyludzka, miłość do bliźniego, współczucie i litość. Jedyną formą litości jest kłamstwo. Więźniowie codziennie stają przed moralnym wyborem, który nakazuje wybór swojego życia a nie życia kogoś innego za cenę własnej śmierci. Najważniejsze jest tu zaspokojenie własnych potrzeb, np.: seks, czy głód. Czł., który nie chce przyjąć obozowej moralności jest od razu skazany na śmierć. Śmierć ta jest masowa, przypadkowa i anonimowa. Czł. traktowany jest jak rzecz, jak przedmiot. Chciałbym powiedzieć, iż zgadzam się z opinią, że jest to koniec starego świata wartości, jaki istniał przed wojną. Myślę, że warunki, w których znajdowali się więźniowie obozów doprowadziły do zagubienia się dawnego porządku. Wtedy to właśnie można było zauważyć prawdziwe oblicze czł.. W obozach istniał system wartości, ale zupełnie inny od tego, który stworzyła kultura. Ten system wartości powstał w związku z warunkami w jakich żyli ludzie. Obóz zgromadził masę anonimowych ludzi, odciął ich od zaspokajania potrzeb i spowodował zwierzęcą walkę o przetrwanie. Czł. został zredukowany tylko do ciała do poziomu zwierzęcia, które chce zaspokoić głód i przeżyć. Wartości wyższe przegrywają, gdyż nie potrafią nikogo ocalić. Jedna z więźniarek nazwała świat obozowy światem odwróconego dekalogu.

prace autoryzowano lub edytowano: 12.08.2003 o: 18:59:59