Historia

Walka sanacji z opozycją w latach 1926- 1938



Centrolew powstał po podpisaniu deklaracji współpracy PPS, PSL „Wyzwolenie”, Stronnictwa Chłopskiego, PSL „Piast”, Narodowej Partii Robotniczej, Chrześcijańskiej Demokracji. Była to konsolidacja opozycji- miała ok. 40% posłów. Wobec ograniczania demokracji i parlamentaryzmu partie Centrolewu ogłosiły konieczność walki o demokracje. W sierpniu 1930 sejm rozwiązano. Pięć partii Centrolewu zawiązało koalicję w przeddzień wyborów we wrześniu 1930r. 19 posłów opozycji sanacyjnej zostało aresztowanych i osadzonych w twierdzy w Brześciu nad Bugiem. Po wyborach brzeskich opozycja parlamentarna miała mniejszość w sejmie i senacie i mogła sobie pozwolić na mało ważne protesty słowne. Opozycja zaczęła się skupiać poza forum parlamentu. Fort Morges- początek 1936r- w Szwajcarii podpisano deklarację ideową (Witos, Paderewski, Haller)- konsolidacja opozycji w oparciu o program reform demokratycznych, społecznych, hasło solidaryzmu społecznego. Stronnictwo pracy- październik 1937- Karol Popiel, zjednoczenie chadecji, Narodowej Partii Robotniczej, Związku Hallerczyków- ewoluowano ku Fortowi Morges, demokracja parlamentarna, konieczność zbliżenia z Francją, przeciwko polityce równowagi ministra płk. Józefa Becka. 3. Zjednoczenie Niemiec przez Prusy, Konsekwencje tego wydarzenia.