Książka pod tytułem 'Krzyżacy' została napisana przez wybitnego
polskiego pisarza Henryka Sienkiewicza w latach 1897-1900.
Postaci występujące w powieści to często osoby historyczne tj.
król Władysław Jagiełło czy Konrad von Jungingen, wielki mistrz
zakonu krzyżackiego. Osobą, która zasługuje wg. mnie na
szczególne uznanie jest Jurand ze Spychowa, rycerz mazowiecki.
Choć jest to postać wymyślona przez autora, ukazana została
przez niego tak realistycznie, że można pomyśleć, iż człowiek
ten żył naprawdę. Przedstawiony jest w powieści jako twardy,
dumny, okrutny szukający sprawiedliwości rycerz. Podziwiam go
m.in. za to, iż nigdy nie walczył dla sławy czy dla pieniędzy..
Był on mężczyzną ogromnej postury:, Kto by go widział na onym
wzgórzu, we zbroi, bez ruchu, na ogromnym koniu rzekłby, że to
jakiś olbrzym odlany z żelaza. Miał bujne, płowe włosy i takie
same wąsy. Na twarzy nosił czarną przepaskę gdyż w walce stracił
jedno oko, ale jak mówili o nim ludzie tym jednym, które
posiadał był w stanie przejrzeć człowieka do dna. Od czasu gdy
jego żona została zamordowana przez Krzyżaków Jurand nieczystym
siłom duszę dla pomsty zaprzedał. Był on niezwykle silny i
sprawny fizycznie, nie znał litości, żył chęcią zemsty szukając
jej oczywiście na mordercach swej żony. Tak jak każdy rycerz
średniowieczny żył w zgodzie z prawami rycerskimi: honor,
wierność i uczciwość były zasadami, którymi się w życiu kierował
i których bezwzględnie przestrzegał. Całą swoją miłość przelał
na jedyną córkę, Danusię. W momencie, gdy została ona porwana
przez Krzyżaków kodeks rycerski traktowany przez Juranda niemal
jak świętość przestał mieć dla niego jakiekolwiek znaczenie.
Ojcowska miłość kazała mu poświęcić dumę i honor rycerski.
Zhańbiony znosił wszystko do chwili, gdy zrozumiał, że został
oszukany, że nigdy nie odzyska Danusi. Wtedy po raz kolejny
podjął walkę przeciwko Krzyżakom, która tym razem zakończyła się
dla niego klęską. Krzyżacy okaleczyli go odbierając mu wzrok i
mowę. Z potężnego rycerza budzącego niegdyś podziw wśród Polaków
i strach wśród Niemców został tylko starzec, który po omacku
wracał do Spychowa.. Kiedy Jurand dotarł do rodzinnego
miasteczka całkowicie się zmienił, nie pragnął już zemsty,
szukał zrozumienia i oparcia w Bogu. Myślę, że to wiara pomogła
mu pogodzić się z losem i wybaczyć swemu oprawcy Zygfrydowi de
Lowe. Podziwiam go za to, że gdy Zygfryd dostał się w jego ręce
Jurand nie zabił go, a wręcz przeciwnie wypuścił na wolność.
Widać tu wyraźnie, iż nie był to już ten sam człowiek. Krzyżak
nie mogąc zrozumieć postępowania Juranda powiesił się.
Postać Juranda uświadomiła mi, że każdy człowiek może się
zmienić na lepsze, cenię go sobie za jego męskość, rycerskość,
za poświęcenie wobec Danusi. Stanowi on dla mnie żywy przykład
na to, iż wszystko można znieść i wybaczyć nawet największemu
wrogowi.
