Historia

Co to znaczy być rycerzem?



Co to znaczy być rycerzem? Żeby w pełni zrozumieć, jakie znaczenie miał stan rycerski należy najpierw dowiedzieć się skšd wywodzi się ta wartswa społeczna, jakie miała przywileje, obowišzki, kodeks praw czy wreszcie kiedy i gdzie zaczęła się formować. Rycerstwo miało swój poczštek w Europie Zachodniej, około VIIIw. Przyczynš jego powstawania był wzrost znaczenia wojsk konnych. Zamiast pospolitego ruszenia ludzi wolnych, którzy walczyli pieszo i w lekkim uzbrojeniu pojawili się ciężkozbrojni wojownicy walczšcy na koniach. Oczywi?cie wyposażenie takiego wojownika wymagało dużo większych ?rodków materialnych oraz dłuższej nauki i ćwiczeń, jak również odpowiedniego przygotowania do wojen. Wszystko to kosztowało wystarczajšco dużo, żeby zmusić rycerza do dysponowania stałymi dochodami, które zapewnić mogła ziemia. Ziemię za? można było uzyskać od możnowładcy, przystajšc doń na służbę i walczšc razem z nim na wojnach. W XIw. wraz ze wzrostem majštku rycerstwa zwiększało się poważanie dla tej warstwy. Pocišgneło to za sobš ustalenie jej atrybutów, obyczajów i obrzędów. Nastšpiło też u?więcenie znaczenia rycerstwa w okresie krucjat - ludzie ci ze zwykłych wojowników stali się obrońcami wiary chrze?cijańskiej. ?wiadczyć może o tym fragment angielskiej legendy O królu Arturze i rycerzach Okršgłego Stołu mówišcy o poszukiwaniu ?więtego Graala. (...) Uklškł Lancelot przed drzwiami komnaty, gdyż dobrze wiedział, że ?więty Graal tam przebywa. Potem rzekł: - O, miły, słodki Ojcze, Jezu Chryste, (...) nie pograd? mnš za grzechy dawne i ukaż mi co? z Tego, czego szukam. Barbarzyńska i pogańska Europa przedstawiana była jako siedlisko niezliczo-nych smoków i innych monstrualnych, wrogich ludziom stworzeń. Gdy na kontynencie zapanowało chrze?cijaństwo, Bóg zesłał kilku szlachetnych rycerzy, aby uwolnili ludzi od siejšcych spustoszenie demonów. Byli w?ród nich ?więty Jerzy i ?więty Michał, którzy stali się wzorem dla całego rycerstwa. Legendy o potworach pokonanych przez ?więtych symbolizujš zwycięstwo chrze?cijaństwa nad prastarymi zabobonami i wierzeniami pogańskimi. Obyczaje i obrzędy rycerskie były rozwijane i urozmaicane w kolejnych stuleciach. Kandydat na rycerza zaczynał służbę u możnowładcy, gdzie nabywał ogłady i dobrego wychowania. Kilka lat pó?niej uczestniczył w służbie wojennej jako giermek służšcy pomocš. Z chwilš ukończenia dwudziestego pierwszego roku życia giermek zostawał pasowany na rycerza. Głównš rozrywkš rycerstwa były polowania oraz turnieje, które dawały okazję do wykazania się sprawno?ciš fizycznš oraz umiejętno?ciš władania broniš. Wkrótce ukształtowało się też pojęcie o idealnym rycerzu, wysławianym w pie?niach bardów. == 2 == W XIw. w Hiszpanii za wzór wojownika uważano Rodrigo Laineza, zwanego Cydem Campeadorem. Rycerz ten był uosobieniem honoru, waleczno?ci i bezgranicznej wierno?ci. ?wiadczy o tym następujšcy fragment. (...) - Tym gorzej dla króla Alfonsa! Będzie on nas wołał, ale już nie przywoła! - - mówi Nunio Guztioz. - Ucisz się, siostrzeńcze, bo gdy król nas zawoła, wówczas wszyscy po?pieszymy na wezwanie, jak przystało na dobrych i wiernych wasalów. Żaden z nas przeciwko królowi nie wystšpi. Gdy Cyd umilkł, wszyscy, zdumieni i pełni respektu dla jego wasalskiej wierno?ci, wznie?li kielichy. We Francji takim ideałem był hrabia Roland, wasal Karola Wielkiego. Był on też wielkim chrze?cijaninem, wiernym Karolowi do końca, co przedstawione jest w utworze pt.: Pie?ń o Rolandzie. (...) Hrabia Roland leży pod sosnš. (...) Wiele rzeczy przychodzi mu na pamięć; tyle ziem, które zdobył dzielny rycerz, i słodka Francja, i krewniacy, i Karol Wielki, jego pan, który go wychował. (...) Bóg zsyła mu swego anioła Cherubina i ?więtego Michała opiekuna; z nim przyszedł ?więty Gabriel. Niosš duszę hrabiego do raju. Rycerze walczyli w obronie wiary, sprawiedliwo?ci, opiekowali się słabymi, pomagali ubogim, wdowom i sierotom. Wojna to dla nich przede wszystkim sprawdzian umiejętno?ci i cnót rycerskich. W Polsce pierwsza wzmianka o obrzędzie pasowania dotyczy Bolesława Krzywoustego, który w roku 1100 uzyskał tę godno?ć z ršk ojca. Panował wtedy ideał władcy-wojownika, który rzšdzi swymi poddanymi i walczy razem z nimi. Obyczaje rycerskie w naszym kraju szerzyły się poprzez dwory ksišżšt, zwłaszcza Henryka Sandomierskiego, jednak ich rozkwit przypada na XIV-XVw. My?lę, że w dzisiejszych czasach za mało jest wła?nie takich rycerzy, z kodeksem honorowym, obyczajami i normami zachowań. Tacy ludzie nie oszukiwaliby, czerpišc zyski wyłšcznie dla siebie, byliby uczciwi i honorowi. Uważam, że osoby piastujšce najwyższe urzędy w państwach powinny mieć w sobie co? z rycerza.